تأثير قارچ کشها بر ارتباط قارچِ ميکوريز آربوسکولار و رشد گیاه
- منتشر شده در چهارشنبه, 25 بهمن 1396 17:48
قارچ‌کش‌ها به‌طور گسترده‌ای برای کنترل و یا حذف فیتوپاتوژن‌های (عوامل بیماریزای گیاهی) قارچی در کشاورزی استفاده می‌شوند. با این‌حال، سموم شیمیایی قارچ کش به‌کار رفته در خاک نه تنها فیتوپاتوژن‌های هدف را متأثر می‌کنند بلکه می‌توانند بر میکروارگانیسم‌های خاکزی بومی از جمله میکروارگانیسمهایی که برای رشد گیاه مفید هستند، نظیر قارچهای میکوریز آربوسکولار (AM) که به‌طور فعال در جذب مواد مغذی، حفاظت از گیاهان علیه پاتوژن‌های (عوامل بیماریزای) خاکزی و بهبود ساختار خاک نقش دارند، نیز اثر بگذارند.
در واقع آثار مفید قارچهای AM بر رشد و نمو گیاه میزبان می‌تواند با استفاده گسترده از قارچ‌کش‌ها در سیستم‌های کشاورزی، متوقف شود. لذا بررسی آثار مضر قارچ‌کش‌ها بر میکروارگانیسم‌های غیرهدف اهمیت دارد.
در مقایسه با سایر گونه‌های قارچ AM (که ۲-۹٪ قارچهای AM خاک را تشکیل می دهند) قارچ Rhizophagus fasciculatus قارچِ AM غالب (۲۱٪) در خاک‌های مورد مطالعه بوده است.
از این‌رو در مطالعه ای جهت ارزیابی آثار بالقوه قارچ‌کش‌های بنومیل (Benomyl)، باویستین (Bavistin)، کاپتان (Captan) و مانکوزب (Mancozeb) بر ارتباط Rhizophagus fasciculatus با گیاه proso millet یا Panicum miliaceum صورت گرفته است. این گیاه محصولِ نوظهورِ مقاوم به خشکی است که در آمریکای شمالی، آفریقا و آسیا کشت می‌شود. منبع ارزانی از مواد مغذی (پروتئین، مواد معدنی و ویتامین) را برای انسان در کشورهای درحال توسعه فراهم می‌کند و دانه‌های آن از لحاظ مواد مغذی بر برنج و گندم برتری دارد. این گیاه به‌طور بالقوه موجب کاهش خطر بیماری‌ها و افزایش سلامت انسان می‌شود. همچنین دارای ویژگی‌های مطلوب به‌عنوان یک محصول جایگزین برای تولید سوخت است.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که تیمارهای قارچ‌کش بر کلونیزاسیون ریشه توسط R. fasciculatus و رشد گیاه P. miliaceum تأثیر می‌گذارد. کلونیزاسیون AM، تراکم اسپور، رشد گیاه (طول و وزن شاخه و ریشه) و عملکرد دانۀ بیشتر در میکوریز P. miliaceum تیمارشده با کاپتان در مقایسه با دیگر قارچ‌کش‌ها و کنترل‌های تیمارنشده دیده شد. در مقابل، بنومیل به‌نسبت سایر قارچ‌کش‌ها اثر نامطلوب در تمام پارامترهای اندازه‌گیری شده داشت. نتایج همچنین نشان داد که کلونیزاسیون AM به‌طور قابل توجهی رشد و عملکرد دانه P. miliaceum را در مقایسه با گیاهان غیرمیکوریزایی بهبود می‌بخشد. بنابراين، مطالعه انجام شده بیان می‌کند كه محصول P. miliaceum مي‌تواند با تلقيح قارچ مادری AM بهبود يابد، با اين وجود، نوع قارچ‌کش به‌کار رفته در خاک و تأثير آن بر عملکرد گياهان بايد جدی گرفته شود.
مترجم: سارا هجری
به سفارش مرکز جامع اطلاع رسانی زیست فناوری کشاورزی
کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیست فناوری
دریافت فایل مقاله:
