افزایش دائمی سطح زیر کشت و تولید میوه های هسته دار، سردسیری، گرمسیری و دانه دار
- منتشر شده در شنبه, 18 آذر 1396 22:42
بررسی سطح زیر کشت بارور و تولید میوه های هسته دار، سردسیری، گرمسیری و دانه دار در یک بازه ی زمانی 7 ساله نشان می دهد که تقریباً در همه سالهای مورد بررسی، کشت و تولید این محصولات روند صعودی داشته است.
بررسی اجمالی میوه های هسته دار نشان می دهد که روند سطح بارور این گروه از میوه ها به غیر از دو سال 90 و 91 صعودی بوده است. به عبارتی سطح بارور میوه های هسته دار در بازه ی زمانی 7 ساله مورد بررسی، با رشد 34 درصدی همراه بوده است. در سالهای 90 و 91، با وجود کاهش حدود 30 هزار هکتاری سطح زیر کشت بارور باغات میوه های هسته دار، تولید نه تنها کاهش نداشته است بلکه 260 هزار تن هم افزایش داشته است. همچنین 18- درصد از سطح غیربارور میوه های هسته دار (معادل 8156 هکتار) کاسته شده است. با وجود افت وخیز سطح بارور و غیر بارور، تولید میوه های هسته دار بدون کاهش بوده و رشد 39 درصدی را نشان می دهد (جدول 1). بررسی موردی میوه های هسته دار نشان می دهد که تمام محصولات این گروه به جز زردآلوقیسی افزایش تولید و عملکرد در واحد هکتار داشته اند و در واقع علت کاهش شدید سطح بارور میوه های هسته دار هم کاهش 50 درصدی سطح زیر کشت یک نوع محصول (زردآلوقیسی) بوده است. در مقابل در سال 92 در مورد محصولاتی مانند هلو افزایش سطح بارور بیشتر از 13 هزار هکتاری دیده می شود.
با توجه به اینکه عمده ی اقلیم ایران از نوع خشک و نیمه خشک است و اقلیم سردسیری بر مناطق کمی از کشور حاکم است، در نتیجه تولیدات زیرگروه سردسیری تنها حدود 0/14 از کل محصولات باغی کشور را شامل می شود. درصد تغییرات سطح بارور و تولید میوه های سردسیری از سال 87 تا 88 به ترتیب 124 و 100 درصد بوده است. در بررسی موردی محصولات این زیرگروه، افزایش سطح بارور مشاهده می شود. تنها استثنا در مورد سماق مشاهده شده که سطح بارور این محصول با کاهش
حدود 50 درصدی همراه بوده است. البته با توجه به افزایش 3 برابری عملکرد این محصول، کاهش سطح بارور اثر منفی بر تولید آن نداشته است (جدول 2).
میوه های گرمسیری نیز مانند دو گروه فوق، در تمام هفت سال مورد بررسی در سطح باور و تولید رشد داشته اند. بر اساس داده های جدول 3، سطح بارور با افزایش 34 درصدی همراه بوده و در تولید 54 درصد رشد مشاهده شده است. بررسی موردی محصولات این گروه نیز بدون استثنا روند صعودی را نشان می دهد (جدول 3).
سطح زیر کشت بارور میوه های دانه دار نیز طی بازه ی زمانی 7 ساله مورد بررسی، با شیب ملایمی در حال افزایش بوده است. از سال 1387 تا 1393 سطح زیر کشت این نوع میوه ها حدود 30 درصد رشد داشته و به 226 هزار هکتار رسیده است. بیشترین افزایش در سال 89 با تغییر 12 درصدی (حدود 25 هزار هکتار) اتفاق افتاده است. با وجود این افزایش سطح زیر کشت بارور، تغییر چندانی در تولید سال 89 ایجاد نشده است. بیشترین تغییر در تولید این گروه از محصولات در سال 93 با 13 درصد افزایش (حدود 44 هزار تن) رخ داده است. تولید میوه های دانه دار طی سالهای 87 تا 93 حدود 31 درصد رشد داشته است (جدول 4).